1. Vitamin B12 là gì

- Vitamin B12 còn gọi là cobalamin, là một loại vitamin tan trong nước thuộc nhóm vitamin B, đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với sức khỏe con người.

- Vitamin B12 tham gia vào quá trình tạo hồng cầu, tổng hợp ADN, và hoạt động bình thường của hệ thần kinh. Thiếu hụt vitamin B12 có thể dẫn đến thiếu máu, mệt mỏi, tổn thương thần kinh và nhiều vấn đề sức khỏe khác.

2. Vitamin B12 trong thực phẩm nào

Vitamin B12 chủ yếu được tìm thấy trong các sản phẩm có nguồn gốc động vật như:

- Gan, thận, tim (đặc biệt là gan bò)

- Thịt đỏ, thịt gia cầm

- Trứng, sữa, phô mai

- Hải sản: cá hồi, cá ngừ, hàu

- Các sản phẩm bổ sung hoặc thực phẩm tăng cường (như ngũ cốc ăn sáng được tăng cường vitamin B12)

Do không có trong thực phẩm thực vật tự nhiên, người ăn chay trường thường có nguy cơ thiếu hụt vitamin B12 và cần được bổ sung thông qua thực phẩm chức năng hoặc thực phẩm tăng cường.

3. Tại sao cần kiểm tra hàm lượng vitamin B12 trong thực phẩm

Việc xác định chính xác hàm lượng vitamin B12 trong thực phẩm có ý nghĩa quan trọng trong:

- Kiểm soát chất lượng sản phẩm thực phẩm chức năng

- Xác minh thông tin ghi nhãn dinh dưỡng

- Nghiên cứu dinh dưỡng và công thức thực phẩm tăng cường

- Hỗ trợ các nghiên cứu lâm sàng liên quan đến bổ sung vitamin B12

4. Phương pháp kiểm tra vitamin B12 trong thực phẩm

Hiện nay có nhiều phương pháp được áp dụng để định lượng vitamin B12, trong đó hai phương pháp phổ biến là ELISA và cột ái lực miễn dịch (Immunoaffinity Column), mỗi phương pháp có những ưu điểm riêng.

4.1. Phương pháp ELISA (Enzyme-Linked Immunosorbent Assay)

- ELISA là một kỹ thuật miễn dịch enzyme cho phép định lượng vitamin B12 nhờ phản ứng kháng nguyên – kháng thể đặc hiệu.

* Nguyên lý hoạt động

- Mẫu thực phẩm được xử lý và chiết xuất vitamin B12.

- Mẫu được cho phản ứng với kháng thể đặc hiệu gắn enzyme trong giếng microplate.

- Sau khi rửa để loại bỏ phần không liên kết, chất nền (substrate) được thêm vào, phản ứng tạo ra tín hiệu màu sắc (do enzyme xúc tác).

- Cường độ màu tỉ lệ nghịch với hàm lượng vitamin B12 có trong mẫu (đối với dạng cạnh tranh – competitive ELISA).

- Sử dụng máy đọc ELISA để đo độ hấp thụ quang học và tính toán nồng độ vitamin B12.

* Ưu điểm

- Độ nhạy và độ đặc hiệu cao.

- Thích hợp với nhiều loại nền mẫu khác nhau: sữa, thịt, thực phẩm chức năng,…

- Hiệu quả chi phí, dễ thực hiện với thiết bị phòng lab tiêu chuẩn.

- Phù hợp để kiểm tra nhiều mẫu cùng lúc.

* Nhược điểm

- Cần khâu xử lý mẫu kỹ lưỡng để tránh sai lệch.

- Kết quả có thể bị ảnh hưởng bởi các chất gây nhiễu nếu không có bước làm sạch thích hợp.

-> Tham khảo bộ kit Elisa kiểm tra Vitamin B12 | RIDASCREEN®FAST Vitamin B12 do chúng tôi cung cấp tại đây.

4.2 Phương pháp sử dụng cột ái lực miễn dịch (Immunoaffinity Column)

Cột ái lực miễn dịch (IAC) là một công cụ hiệu quả để làm sạch và cô lập vitamin B12 trước khi phân tích bằng các phương pháp sắc ký như HPLC hoặc LC-MS/MS.

* Nguyên lý hoạt động

- Vitamin B12 từ mẫu được chiết xuất và đưa qua cột chứa kháng thể đặc hiệu cố định.

- Vitamin B12 sẽ liên kết với kháng thể trong cột, trong khi các tạp chất bị rửa trôi.

- Sau đó, vitamin B12 được rửa giải ra khỏi cột bằng dung môi đặc biệt.

- Dung dịch eluate được sử dụng để định lượng bằng các phương pháp phân tích định lượng (thường là HPLC hoặc LC-MS).

* Ưu điểm

- Khả năng làm sạch mẫu rất cao, giúp tăng độ chính xác và độ nhạy của phép đo sau đó.

- Phù hợp cho phân tích vitamin B12 trong các nền mẫu phức tạp (sữa, thịt, ngũ cốc bổ sung, viên nang…).

- Kết hợp tốt với các kỹ thuật hiện đại như HPLC, LC-MS/MS để đạt giới hạn phát hiện thấp.

* Nhược điểm

- Chi phí cột IAC tương đối cao.

- Quy trình đòi hỏi nhiều bước thủ công và thiết bị chuyên dụng.

-> Tham khảo cột ái lực miễn dịch phân tích Vitamin B12 | EASI-EXTRACT® VITAMIN B12 (LGE) do chúng tôi cung cấp tại đây.

5. Kết luận

- Vitamin B12 là một vi chất thiết yếu trong dinh dưỡng, đặc biệt quan trọng trong thực phẩm chức năng và các sản phẩm tăng cường dinh dưỡng. Việc kiểm tra hàm lượng vitamin B12 là cần thiết để đảm bảo chất lượng và tuân thủ quy định ghi nhãn thực phẩm.

- Hai phương pháp phổ biến hiện nay là ELISA và cột ái lực miễn dịch, mỗi phương pháp có thế mạnh riêng tùy theo mục tiêu phân tích và loại mẫu. Trong thực hành, hai phương pháp này có thể được kết hợp – sử dụng IAC để làm sạch, sau đó định lượng bằng ELISA hoặc HPLC – giúp tăng độ chính xác và độ tin cậy của kết quả.