- Độc tố Fumonisin thường nhiễm vào ngũ cốc như ngô, lúa mạch, lúa mì và các sản phẩm từ ngũ cốc. Fumonisin được phát hiện lần đầu vào cuối những năm 1980 và từ đó trở thành một mối lo ngại lớn trong an toàn thực phẩm và thức ăn chăn nuôi.

- Loại độc tố này gồm nhiều dạng khác nhau, trong đó Fumonisin B1 (FB1), Fumonisin B2 (FB2), và Fumonisin B3 (FB3) là những biến thể phổ biến và có độc tính cao nhất. FB1 chiếm tỷ lệ cao nhất và thường được nghiên cứu nhiều nhất.

1. Nguồn gốc và điều kiện phát sinh độc tố Fumonisin

Độc tố Fumonisin được sản sinh bởi nấm Fusarium trong điều kiện:

- Nhiệt độ: 20–30°C.

- Độ ẩm: Trên 70%, đặc biệt trong môi trường bảo quản ngũ cốc có độ ẩm cao hoặc không được kiểm soát tốt.

- Các vùng có khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới, nơi mà độ ẩm và nhiệt độ thuận lợi cho sự phát triển của nấm.

* Các sản phẩm dễ bị nhiễm độc tố Fumonisin bao gồm:

- Ngô và các sản phẩm chế biến từ ngô (bột ngô, thức ăn gia súc, thực phẩm ngô đóng gói).

- Gạo, lúa mạch và các loại ngũ cốc khác.

2. Tác hại của độc tố Fumonisin

2.1. Đối với con người

Fumonisin có tác động nghiêm trọng lên sức khỏe con người:

- Ung thư thực quản: Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa Fumonisin và tỷ lệ ung thư thực quản ở các khu vực có mức tiêu thụ ngô nhiễm cao, chẳng hạn như Trung Quốc và Nam Phi.

- Độc tính thần kinh: Fumonisin có thể gây ra rối loạn trong quá trình tổng hợp sphingolipid, ảnh hưởng đến hệ thần kinh.

- Độc gan và thận: Gây tổn thương và suy giảm chức năng gan, thận ở mức độ cao.

2.2. Đối với động vật

- Ngựa: Gây bệnh leukoencephalomalacia (LEM), một dạng thoái hóa não chết người.

- Lợn: Gây tổn thương phổi, giảm sức đề kháng và năng suất.

- Gia cầm và bò: Giảm tăng trưởng và năng suất chăn nuôi, ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.

3.3. Ảnh hưởng kinh tế

- Thiệt hại kinh tế lớn do giảm chất lượng và năng suất cây trồng, ảnh hưởng đến xuất khẩu và thương mại quốc tế.

- Tăng chi phí kiểm soát và xử lý thực phẩm bị nhiễm độc.

4. Cơ chế độc hại của Fumonisin

Fumonisin tác động lên quá trình tổng hợp sphingolipid, một thành phần quan trọng trong màng tế bào. Chúng ức chế enzym ceramide synthase, gây tích lũy sphinganine và sphingosine, dẫn đến:

- Rối loạn màng tế bào.

- Gây chết tế bào và tổn thương mô.

5. Phương pháp phát hiện và kiểm soát Fumonisin

5.1. Phát hiện

Các phương pháp phân tích hiện đại được sử dụng để phát hiện Fumonisin bao gồm:

- Sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC) kết hợp với phát hiện huỳnh quang.

- Sắc ký khối phổ (LC-MS/MS).

- Bộ test nhanh ELISA: Giúp phát hiện nhanh hàm lượng Fumonisin trong mẫu ngũ cốc.

- Test nhanh độc tố Fumonsin bằng cách sử dụng bộ test kit

5.2. Kiểm soát

* Biện pháp nông nghiệp 

- Sử dụng giống kháng nấm.

- Thu hoạch đúng thời điểm để tránh ngô bị ẩm.

- Bảo quản ngũ cốc ở độ ẩm dưới 13% để hạn chế nấm phát triển.

* Xử lý sau thu hoạch:

- Phơi khô và lưu trữ trong môi trường kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm.

- Sử dụng hóa chất hoặc phụ gia kiểm soát sự phát triển của nấm.

* Phương pháp sinh học:

- Sử dụng các vi sinh vật đối kháng hoặc enzyme để phân hủy Fumonisin.

6. Quy định an toàn thực phẩm

Nhiều tổ chức quốc tế đã thiết lập giới hạn tối đa cho Fumonisin trong thực phẩm và thức ăn chăn nuôi:

- Codex Alimentarius: Đề xuất mức giới hạn cho ngô và các sản phẩm ngô.

- Liên minh châu Âu (EU): Giới hạn Fumonisin trong ngũ cốc nguyên liệu là 4000 µg/kg.

- Hoa Kỳ (FDA): Quy định mức tối đa Fumonisin trong thức ăn gia súc và thực phẩm tiêu dùng.

Fumonisin là một trong những mối nguy hiểm lớn đối với an toàn thực phẩm và sức khỏe cộng đồng. Việc nâng cao nhận thức, áp dụng công nghệ phát hiện hiện đại và thực hành nông nghiệp tốt là các biện pháp quan trọng để kiểm soát và giảm thiểu tác động của độc tố này. Sự hợp tác giữa chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng là chìa khóa để đảm bảo thực phẩm an toàn và bảo vệ sức khỏe con người.

Quý khách hàng có thể tham khảo các sản phẩm test độc tố Fumonisin của chúng tôi tại đường dẫn sau:

https://pacificlab.vn/vi/shops/group/phan-tich-du-luong-doc-to/